معرفی و شناخت گل و گیاه زینتی (بخش دوم)
در ادامه مطالب بخش اول، به معرفی و نحوه نگهداری برخی دیگر از گل و گیاه آپارتمانی می پردازیم:
حسن یوسف (نیامفل):
نام فارسی: حسن یوسف (نیامفل)
نام علمی: Coleus blumei benth
نام انگلیسی: French nettle - Joseph's coot
خانواده: Labiatae
روش تکثیر:
1) کاشت بذر در گلخانه از اواسط زمستان تا اوایل بهار.
2) قلمه ساقه به طول 8 سانتی متر از شاخه بدون گل از اوایل تا اواخر بهار در دمای 16 الی 18 درجه سانتی گراد برای ریشه زنی.
3) قلمه در آب به آسانی ریشه دار می شود.
نوع خاک: خاک باغچه + خاک برگ + ماسه با زهکش خوب.
شکل ظاهری برگ و گل:
1) دارای ساقه چهار گوش.
2) برگ ها به رنگ مخلوطی از قرمز، سفید، سبز، زرد و قهوه ای می باشد.
3) برگ ها پشت سر هم رشد کرده و دارای خوشه گل دهنده می باشند که باید بلافاصله قطع و جوانه گیری شود که در این صورت باعث رشد شاخه های فرعی می شود.
4) گل ها کوچک و آبی رنگ است.
نیازهای محیطی
دما: زیاد حداقل 16 الی 19 درجه سانتی گراد
نور: زیاد یا کمی سایه
آبیاری: زیاد
آفات و بیماری ها: شپشک آرد آلود و مگس سفید گلخانه
سطح زیر کشت: در سطحی حدود 5000 متر مربع گلخانه با تولید حدود 100000 بوته.
دراسنا:
نام فارسی: دراسنا
نام علمی: Dracaena marginata tricolor
نام انگلیسی: Madagascar dragontree
خانواده: Liliaceae
روش تکثیر:
1) قلمه ساقه برگدار به طول 8 سانتی متر از اوایل تا اواسط بهار در ماسه
2) قلمه ساقه بدون برگ به طول 5 الی 8 سانتی متر
3) حرارت 21 الی 24 درجه سانتی گراد برای ریشه زایی
4) خوابانیدن شاخه ها در بهار
دراسنا پرچمی مشهورتر از انواع دیگر است.
نوع خاک: 1 قسمت خاک سبک لومی + 1 قسمت کود دامی پوسیده و یا خاک معمولی باغچه همراه با خاک برگ و ماسه.
شکل ظاهری برگ و گل:
1) دارای برگ های خطی.
2) به رنگ سبز و گاهی دارای نوارهایی به رنگ زرد یا قرمز متمایل به قهوه ای.
نیازهای محیطی
دما: حداقل 13 درجه سانتی گراد
نور: متوسط
آبیاری: متوسط (تابستان در هفته دو مرتبه و زمستان هفته ای یک مرتبه)
آفات و بیماری ها: کنه های قرمز تار عنکبوتی، تریپس و حشرات سپردار ممکن است در شرایط گلخانه مشکل ساز باشد.
سطح زیر کشت: در سطحی حدود 3000 متر مربع گلخانه با تولید حدود 30000 گلدان.
دیفن باخیا (سمبرگ یا سم گیاه):
نام فارسی: دیفن باخیا
نام علمی: Diffenbachia amoena
نام انگلیسی: Leopar lily, Dump cane
خانواده: Araceae
این گل یکی از پر مصرف ترین گل های آپارتمانی ایران و جهان می باشد، به طور عمده در شمال کشور تکثیر و در محلات پرورش یافته و به بازار های داخلی و خارجی عرضه می شود.
روش تکثیر:
1) قلمه به طول 8 سانتی متر از انتهای ساقه و یا قطع ساقه به تکه های 5 الی 8 سانتی متر (دارای 2 تا 3 بند) بدون دمبرگ و در حرارت 21 الی 24 درجه سانتی گراد در بستری از 1/2 ماسه و 1/2 تورب (یا خاک برگ مرطوب).
2) قلمه های ریشه دار شده در گلدان های نشائی در خاک سبک با حداقل 1/4 تورب یا خاک برگ پوسیده تا کاملا خاک برگ.
نوع خاک: 3 قسمت خاک جنگلی + 1 قسمت خاک معمولی یا 1/2 ماسه - 1/2 تورب مرطوب یا در محلات عمدتا خاک برگ + کمی ضایعات چای.
شکل ظاهری برگ و گل:
1) همیشه سبز چندساله.
2) برگ ها بیضوی شکل و سبز رنگ با لکه های سفید و کرم رنگ حاوی شیره سفید رنگ و سمی می باشد.
نیازهای محیطی
دما: حداقل 15 درجه سانتی گراد
نور: متوسط (غیر مستقیم)
آبیاری: متوسط (تابستان هفته ای 2 الی 3 مرتبه، زمستان هفته ای یک مرتبه)
آفات و بیماری ها: قسمت های نرم جوان حساس به آلودگی توسط شته ها و همچین بیماری های پوسیدگی قارچی و باکتری هایی.
سطح زیر کشت: در سطحی حدود 54000 متر مربع گلخانه با تولید حدود 800000 گلدان.
سانسوریا:
نام فارسی: سانسوریا (شمشیری) - زبان مادر زن
نام علمی: Sansevieria trifaciata
نام انگلیسی: Mother-in-law tongu
خانواده: Liliaceae
روش تکثیر:
1) تقسیم پاجوش
2) قلمه برگ در بهار و تابستان (برگ ها به طول 8 الی 12 سانتی متر قطعه قطعه کرده و قسمتی از آن را در بستر ازدیاد در دمای 21 درجه سانتی گراد قرار داده)
نوع خاک: 2 قسمت خاک برگ پوسیده +1 قسمت خاک لومی و یا خاک جنگلی یا مخلوط حاک برگ با ماسه.
شکل ظاهری برگ و گل:
1) برگ ها مستقیم و شمشیری شکل کشیده.
2) به رنگ سبز تیره یا ابلق طلایی با نوار های طلایی در دو طرف حاشیه برگ.
به انگلیسی زبان مادر زن گویند.
ارقام پاکوتاه سانسوریا نیز کشت و کار می شود.
نیازهای محیطی
دما: معتدل حداقل 13 درجه سانتی گراد
نور: متوسط تا کم
آبیاری: کم
آفات و بیماری ها: لارو شپشه مو ممکن است مشکل ساز باشد.
سطح زیر کشت: در سطحی حدود 2000 متر مربع گلخانه با تولید حدود 30000 گلدان در سال.
ساکولنتها:
نام فارسی: ساکولنتها (گیاهان گوشتی)
خانواده: crassulaceae
روش تکثیر:
1) قلمه برگ در بهار و تابستان با حرارت بالاتر از 16 درجه سانتی گراد.
2) قلمه ساقه.
3) پاجوش
4) کاشت بذر در اوایل بهار در حرارت 21 درجه سانتی گراد.
نوع خاک: خاک باغچه + خاک دامی + ماسه شسته + خاک برگ به نسبت مساوی.
شکل ظاهری برگ و گل:
1) گیاهان گوشتی در بعضی جنس ها ساقه کوتاه بوده و ساقه دیده نمی شود و در برخی دیگر ساقه پوشیده از برگ های بیضوی شکل است.
2) در بعضی جنس ها برگ ها مدور با تار سفید رنگ و در بعضی روی هر یک از دندانه های برگ ها عضو کوچکی از گیاه که یک جوانه پوشیده از چند برگ کوچک است تشکیل شده و مانند بذر، خود به اطراف پراکنده می شود.
3) در بعضی جنس ها گل ها خوشه ای و کم پشت و به رنگ های صورتی و زرد که در زمستان روی ساقه بلند گل دهنده قرار دارند و گل های قرمز در تمام تابستان ظاهر می شوند.
نیازهای محیطی
دما: متوسط حداقل 7 درجه سانتی گراد
نور: زیاد
آبیاری: کم
آفات و بیماری ها: شته ، شپشک آرد آلود و مگس سفید گلخانه .
سطح زیر کشت: در سطحی حدود 2000 متر مربع گلخانه با تولید حدود 150000 گلدان.
سجافی (کندمی):
نام فارسی: سجافی (کندمی)
نام علمی: "Chlorophytum comosum "vittatum
نام انگلیسی: Spider plartl. Ribbon plant
خانواده: Liliaceae
روش تکثیر:
1) توسط جدا کردن گیاهچه در بهار و تابستان.
2) تقسیم بوته در اوایل بهار.
3) در انتهای دمگل، گیاهچه های جدیدی تولید می شود که از گیاه جدا کرده و ریشه دار می کنند.
4) معمولا دو نوع سبز و ابلق (با رگبرگ های سفید) در محلات تولید می شود.
نوع خاک: خاک باغچه + ماسه.
شکل ظاهری برگ و گل:
1) برگ های بلند و سبز رنگ یا سبز همراه با نوار های سفید با گل های سفید و ستاره ای شکل.
2) این گیاه در تابستان گل می دهد.
نیازهای محیطی
دما: زیاد حداقل 7 درجه سانتی گراد
نور: متوسط تا کامل
آبیاری: زیاد
آفات و بیماری ها: عاری از هر مشکل
سطح زیر کشت: در سطحی حدود 1500 متر مربع گلخانه با تولید حدود 30000 گلدان در سال.
سرخس معمولی:
نام فارسی: سرخس معمولی (پتریس، نام فرانسوی فوجر)
نام علمی: Nephrelepis exaltata
نام انگلیسی: Boston fern . Sword ferns
خانواده: Nephrolepidaceae
روش تکثیر:
1) معمولا تقسیم بوته
2) به ندرت از طریق ریزوم رونده
3) از طریق اسپور زیر برگ در بهار در حرارت 13 درجه سانتی گراد کند پیش می رود.
نوع خاک: خاک باغچه + تورب + ماسه و یا 1/3 خاک سبک + 1/3 شن درشت یا زغال + کمی دامی پوسیده در محلات معمولا خاک برگ، ضایعات چای.
شکل ظاهری برگ و گل:
1) این گیاه فاقد گل، میوه و بذر است.
2) دارای ساقه کوتاه زیر زمینی.
3) برگ ها از لبه خاک رشد کرده و به صورت حلقه متراکم.
4) زیر برگ ها دارای هاگینه که توسط پرده نازکی پوشیده شده.
5) گیاهی همیشه سبز، فروندها سبز و روشن و شانه ای مانند می باشد.
نیازهای محیطی
دما: متوسط حداقل 7 الی 10 درجه سانتی گراد
نور: متوسط
آبیاری: زیاد
آفات و بیماری ها: بعضی از رقم ها به سپردار سرخس حساس اند، همچنین در رطوبت خیلی زیاد حساس به پوسیدگی.
سطح زیر کشت: در سطحی حدود 500 مترمربع گلخانه با تولید حدود 5000 گلدان.
سینرر:
نام فارسی: سینرر (سینره، خماگسترگون)
نام علمی: Senecio xhybtidus syn. Cineraria multiflora
خانواده: Compositea
این گل عمدتا در شب عید و جشن نوروز به بازار عرضه می شود و عمدتا در محلات و کرج تولید می شود.
روش تکثیر: کاشت بذر در بهار یا تابستان در حرارت 13 درجه سانتی گراد.
نوع خاک: خاک زهکشی شده خوب و مواد آلی کافی + 2/3 خاک پر قوت و سبک باغچه + 1/3 خاک برگ پوسیده شده.
شکل ظاهری برگ و گل:
1) برگ ها قلبی شکل با رنگ سبز تیره و لبه دندانه دار.
2) گل ها از اوایل زمستان تا اواخر بهار شکوفا.
3) گل ها به رنگ ارغوانی، صورتی، قرمز، بنفش و سفید.
نیازهای محیطی
دما: حداقل 8 الی 15 درجه سانتی گراد و حداکثر دما 12 الی 16 درجه سانتی گراد.
نور: کامل
آبیاری: زیاد
آفات و بیماری ها: انواع بیماری های خاکزاد و قارچی.
سطح زیر کشت: در سطحی حدود 70000 متر مربع گلخانه با تولید حدود 500000 گلدان در سال.
سنیگونیوم:
نام فارسی: سنیگونیوم (برگ خرگوشی)
نام علمی: Syngonium podophyllum
نام انگلیسی: Goosefoot
خانواده: Araceae
روش تکثیر:
1) قلمه ساقه در بهار در دمای 21 الی 24 درجه سانتی گراد.
2) قلمه جوانه برگی در تابستان.
نوع خاک: خاک برگ + تورب + خاک ماسه ای و یا ترکیبی از خاک برگ، ضایعات چای و سبوس برنج.
شکل ظاهری برگ و گل:
1) دارای برگ هایی به رنگ سبز روشن تیرکمانی.
2) دارای واریته هایی با رگبرگ مرکب سه برگچه تا هفت برگچه ای می باشند.
3) گیاهی بالا رونده.
4) به دو فرم آویز یا چماقدار پرورش می یابد.
نیازهای محیطی
دما: حداقل 15 درجه سانتی گراد
نور: متوسط تا کم
آبیاری: متوسط
آفات و بیماری ها: شپشک های آرد آلود و کنه های قرمز تار عنکبوتی ممکن است در شرایط گلخانه ای مشکل ساز شوند.
سطح زیر کشت: در سطحی حدود 15000 متر مربع گلخانه سالانه حدود 220000 گلدان تولید می شود.
شفلرا:
نام فارسی: شفلرا (درخت چتر)
نام علمی: Schefflera actinophylla
نام انگلیسی: Octopus tree - Australian ivy palm
خانواده: Araliaceae
روش تکثیر:
1) قلمه از انتهای شاخه به طول 8 الی 12 سانتی متر در اواسط تابستان.
نوع خاک: خاک باغچه + کود خاک برگ یا خاک باغچه + کود دامی پوسیده.
شکل ظاهری برگ و گل:
1) همیشه سبز.
2) رشد آهسته.
3) تک ساقه ای و دارای برگ های مرکب.
4) پنجه ای که از پنج برگچه مستطیلی تا تخم مرغی تشکیل شده که از یک نقطه خارج می شود و گاهی به صورت چماقی تولید می شود.
5) در برگچه های جوان تعداد برگچه ها 3 الی 7 عدد می باشد (دو نوع سبز و ابلق طاس در محلات تولید می شود).
نیازهای محیطی
دما: متوسط 13 درجه سانتی گراد
نور: متوسط تا کم
آبیاری: متوسط.
آفات و بیماری ها: تریپس و شپشک های آرد آلود و حشرات سپردار ممکن است در شرایط گلخانه مشکل ساز شوند.
سطح زیر کشت: در سطحی حدود 30000 متر مربع گلخانه با تولید حدود 300000 بوته.