چالکود زمستانه چیست؟

اصولا به هر نوع کود شیمیایی و یا آلی که به هر طریق در عمق خاک مصرف می‌شود چالکود اطلاق می‌گردد. معمولاً کودهای چالکود برای مصارف باغی و درختان مثمر مورد استفاده قرار گرفته و در خصوص کشت‌های زراعی بیشتر این کودها با عنوان کودهای پیش کشت شناخته می‌شود.

ماهیت و ترکیب شیمیایی کودهای چالکود:

تقریباً تمامی عناصری که برای رشد و نمو گیاه ضروری هستند در چالکود بایستی حضور داشته باشد. معمولاً درصد عناصر موجود در ترکیب چالکود به مراتب پایین‌تر از مقداری است که در فصول فعالیت درخت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

به طور کلی به دو طریق می‌توان از ترکیبات چالکود استفاده کرد:

روش اول ترکیب دستی تمامی عناصر مورد نیاز گیاه و استفاده آن است.

در روش دوم از کودهای کامل گرانوله مخصوص چالکود که توسط تولید کنندگان کود فرموله شده است استفاده می‌شود.

هر دو این روش‌ها در جای خود کاربرد مناسبی دارند اما معمولا به دلیل اینکه بسیاری از باغداران بدون توجه به آنالیز شیمیایی خاک اقدام به مصرف چالکود می‌کنند.

روش دوم یعنی استفاده از ترکیبات آماده که در بازار تحت عنوان کود کامل گرانوله موجود است می‌باشد. برخلاف کودهای کامل شیمیایی پیشنهاد کارشناسان گیاهچه استفاده از کود کامل ارگانیک ریتاردو اسپانیا می باشد.

ضرورت استفاده از چالکود زمستانه چیست؟

تمامی درختان در فصل زمستان و پس از اتمام فصل رشد و نمو نیازمند تجدید قوای اساسی هستند. اهمیت این نکته به خصوص در مورد درختان مثمر خصوصا درختانی که سال آوری دارند، دو چندان است؛ زیرا تولید میوه در این درختان باعث کسر انرژی بسیاری می‌شود. علاوه بر کمبود انرژی، گیاه در فصول سرد در برابر سرما و بیماری‌ها، مقاومت و بنیه خود را ازدست‌ داده و به عبارتی ضعیف می‌شود. اگر این ضعف با کوددهی زمستانه جبران نشود و عناصر مورد نیاز درخت به تدریج در اختیارش قرار نگیرند، در فصل بهار جوانه‌ها به‌خوبی رشد نکرده و محصول از لحاظ کیفی و کمی، مطلوب و مرغوب نخواهد بود.

به همین دلیل است که هنگام خواب ریشه‌های درخت، بهترین زمان و فرصت برای تغذیه درختان محسوب می‌شود. از طرفی مهم ترین و موثرترین روش برای کوددهی زمستانه، روش چالکود می‌باشد. معمولا کودهای چالکود برای مصارف باغی و درختان مثمر مورد استفاده قرار گرفته و در خصوص کشت‌های زراعی بیشتر این کودها با عنوان کودهای پیش کشت شناخته می‌شود.

برای چه درختانی باید چالکود در نظر گرفت؟

چالکود را برای همه درختان می­توان در نظر گرفت، اما درختانی که در سال جاری دچار زردی و نکروز شده ­اند و همچنین درختانی که اصولا نیاز غذایی بیشتری نسبت به سایر درختان دارند در اولویت هستند.

روش چالکود مخالفانی هم دارد که یکی از دلایلی که برای رد آن بیان می­کنند، حذف شدن بخش زیادی از ریشه است. و بیان اینکه منطقه‌ای از ریشه که قطع شده است، جایگاه مناسبی برای ورود و انتقال بیماری‌ها و ناحیه‌ای برای شروع پوسیدگی خواهد بود. در صورتیکه چالکود در محل مرز سایه انداز درخت انجام می­شود جایی که ریشه ‏های تغذیه کننده قرار دارند نه ریشه های نگهدارنده.

زمانی که درخت خواب است ریشه های تغذیه کننده وجود ندارند و لذا می توان با حفر چاله در محل مرز سایه انداز اقدام به کوددهی کرد و چالکود به ریشه آسیب نمی­رساند زیرا حفر چاله در زمان بیدار شدن درخت به ریشه ­ها آسیب می ­رساند.

در یک ترکیب چالکود مناسب بهتر است که عنصر نیتروژن در کمترین مقدار خود و عناصر پتاسیم و فسفر درصد بیشتری را شامل شوند. زیرا میزان زیاد نیتروژن ممکن است سبب گل ریزی، میوه ریزی و حتی بیدار شدن خارج از فصل درخت در فصل زراعی بعدی شود. همچنین باتوجه به بارندگی های فصل پاییز و زمستان، توصیه می شود که به منظور جلوگیری از هدر رفت کودهای کامل، از کودهای کند رهشی همچون کود کامل و ارگانیک ریتاردو استفاده گردد. 

تعداد چاله ها:

از آنجا که درخت میوه گیاهی دائمی است، هر ساله تراکم ریشه در حوالی منطقه چالکود بیش از پیش افزایش یافته و تماس ریشه با این منطقه غنی از کود افزایش می‌یابد. تعداد چاله­‌های حفر شده براساس سن درخت متفاوت است. برای درختان با سن بیش از 10 سال بین دو تا چهار چاله برای هر درخت توصیه می گردد.
در صورتی که تعداد چاله کم باشد، تماس ریشه درختان با مناطق اصلاح شده خاک کم بوده و اثر بخشی روش، کامل نیست. افزایش تعداد چاله نیز هزینه بر و پرخرج خواهد بود. البته درصورتی ­که تعداد چاله‌ها بیشتر باشد به علت افزایش تماس سطح ریشه با مواد آلی و کودی برای درخت شرایط مناسب­‌تری مهیا می‌گردد.

مزایای استفاده از چالکود:

• - تضمین تامین مواد مغذی با شروع فصل فعالیت درخت.
• - کاهش گلریزی و افزایش تعداد شکوفه‌ها.
• - تقویت عمومی گیاه و نیاز کمتر کودی طی فصل آتی.
• - افزایش حجم ریشه در مقایسه با درختان تیمار نشده.
• - کاهش اثر استرس‌های محیطی به گیاه تیمار شده.
• - اصلاح جزئی بافت خاک ریزوسفر.
• سخن پایانی:

در زمان کوددهی در فصل زمستان محلول‌پاشی و استفاده از کود آهن در زمان انجام چالکود فراموش نشود، زیرا عنصر آهن در گیاهان سبب افزایش کلروفیل در گیاه شده و در نتیجه قدرت فتوسنتر و به دنبال آن تولید محصولات افزایش می‌یابد، گرچه استفاده از کود در فصل زمستان به تنهایی برای تغذیه گیاه کافی نیست اما به‌ عنوان یکی از مراقبت‌های سالیانه به شمار رفته و حذف آن راندمان تولیدی درختان مثمر را کاهش می‌دهد.

اگر نیاز به خرید این دسته از کودهای آماده داشتید به این قسمت مراجعه نموده و یا با کارشناسان کشاورزی گیاهچه تماس گرفته و در صورتی که خاک باغ آنالیز شده باشد و درصد عناصر آن مشخص باشد می‌توان با توجه به نیاز باغ به صورت دستی ترکیب چالکود را آماده و استفاده نمود و یا در صورت لزوم می‌‏توان به کارشناسان گیاهچه درخواست انجام آنالیز خاک داد تا تمام اقدامات لازم درخصوص کمبود عناصر خاک به عمل آید.